Прывітаньне з Браслава

усе браслаўскія фоткі

Slabodka

яшчэ 5

Udziela

7 паштовак з Удзелы

Кадры з Друі

Яшчэ 24

Шаркаўшчына за 6 хвілін

Яшчэ шэсьць паштовак

Mosar. Inšy rakurs

былі ў Мосары.
на словах ён лепшы, чым насамрэч.
з словамі заўсёды так.
трэба менш слухаць і браць да веры.
а то выходзіць, як расказанае кіно.

ля сьвятое крыніцы ў канцы алеі цьвярозасьці ў сажалцы плаваюць чатыры пляшкі ад гарэлкі.
а я шчыра верыў, што ксёндз Булька задушыў зялёнага зьмія ў асобна ўзятай мясцовасьці.

да канца самое алеі дайсьці не ўдалося — цэмэнтная дарожка скончылася за колькі мэтраў да скульптуры непралазнай гліністай гразёй.

мосарскі цуд крохкі і малабюджэтны. І ўсё ж файна, што ёсьць на нашай зямлі імпэтныя людзі.
хоць міліцэйскія паўнамоцтвы я ім усё ж бы не даваў.

народу ў правінцыі застаецца выбар між дзьвюма канцамі алеі цьвярозасьці.
з аднаго боку цацачны касьцёл, з другога — пляшкі ад гарэлкі.


 
 
 
 

Ну і троху паштовачак:



далей »»

prydumaješ jakuju avanturu, i adrazu stanovicca viesialiej žyć

milicyjant na Siamaški lajecca na buĺdazerysta, što daroha brudnaja.
milicyjant kipić, praca stajić.

бернондинцы

А тым часам на поўначы ідзе ціхая і паскудная русіфікацыя дарожных шыльдаў. Ад беларушчыны не застаецца ані знаку.

Чужынская і бязграматная, бо чужынская, расейшчына тырчыць цьвіком у срацы зманкрутаваных невукаў, якія за адсутнасьцю іншых «доблесьцяў» зацята пнуцца выставіць яго напаказ.

Нават калі дастаць гэты ржавы іншародны прадмет, на абеззаражваньне крыві пойдзе процьма часу.

А здаецца, за ракою — Эўразьвяз…

padhliadzieŭ na eŭrasporcie, dzie ravarysty voziać akuliary, kali nia chočacca na nosie.
karysna

ЧАД

У апошнім, 4-м сёлета нумары «Нёмана» надрукаваны праґрамны твор, якім у школьных праґрамах можна замяніць усіх Ластоўскіх і Купалаў разам узятых.

Што казаць пра творчыя вартасьці ды высокі штыль, аўтар проста паліць і пячэ!

Сьціплы часапіс «Нёман» папросту неабходна расьцягваць на цытаты і — з захаваньнем пасьлядоўнасьці — на цыгаркі.

Няўстойлівым да чаду асобам далей не чытаць. Чадаманам — тэрмінова ў шапікі «Белсаюздруку»! Нецярпліўцы, каліноўцы, палітуцекачы ды іншыя здраднікі радзімы пампуюць шэдэўр тут — і — пасьлядоўнасьць неістотная — рвуць на сабе валасы!

«

Былыми заслугами у Виктора считалось пребывание некогда в рядах Белорусского народного фронта. Закончив архитектурный факультет, он, вместо того, чтобы ехать по распределению, остался в столице и втянулся в политические баталии. <…> Виктор бегал на митинги, спорил до хрипоты, развозил листовки, выходил в числе первых на демонстрации. В стране накалялись страсти. К этому времени криминал разросся, словно раковая опухоль, прикормленная им власть жирела и на все закрывала глаза, народ бедствовал и катился в пропасть. Зенон Позняк завлекал горячечными идеями, и многие, особенно пылкая молодежь, видели в них единственный выход из тупика. Однако новый президент, молодой, самолюбивый, без боя сдаваться не собирался. <…> Зенон отступил и бежал, за ним дрогнули остальные.
<…>
Дома были нарядные, смелой планировки, разноуровневые, с башенками, с черепичными крышами. Он видел стоянки и супермаркеты. И это для элиты? Вряд ли, вон, ходят обычные люди.

<…>

И вообще, на улицах было довольно много рекламных щитов и вывесок с марками зарубежных компаний. Где же тогда логика, в чем угнетение? Тот же «Макдональдс» занял одно из самых престижных мест в центре города, и по всему было видно, что выезжать в ближайшее время не собирался. Значит, не всем здесь так плохо, как пытался убедить его Дымчинский? Или это только блестящий фасад, за которым — та самая бедность и страдания?

<…>
Железнодорожный вокзал тоже вызвал удивление. Это уже был настоящий храм архитектурного искусства.
<…>

Живем, детей растим, землю пашем, строим. Если сволочь какая и каркает под руку, так кто на нее внимание обращает? Разве что в Америках ваших? А нам на это — тьфу и растереть. Пускай себе галдят, нам до них дела нету.

<…>
И не надо утрировать, никакой тут не режим, а крепкая законность и реальный порядок.

— А лидеры эти твои нарочно нарываются, — вставил Леонид. — Пару-тройку лет посидят, зато потом их до конца жизни будут за бугром содержать в холе и неге…
<…>
Помнишь, как все когда-то из деревни в город рвались? Так теперь начался обратный процесс. И он только набирает обороты.
<…>
Виктору было и обидно за свои идеалы, цинично перекованные в станки для печатания денег, и смешно: какими же дураками считают Дымчинский и ему подобные своих заграничных спонсоров и тех, кто непреложно верит в «скорое освобождение несчастной Беларуси от тирании». И как виртуозно используют и тех, и других в своих целях. Ах, ловкачи… Виктор внезапно подумал о том, как его рассказ будет воспринят в Америке, в общине, куда он изредка наведывался. Обитавшие там потомки белэмигрантов, имевшие о нынешней Беларуси самое смутное представление, мрачные старики из послевоенной волны эмиграции (как подозревал Виктор, скорее всего, полицаи и перебежчики), ненавидящие «режим» борцы и пострадавшие из тех еще, зеноновских «патриотов», — все они жаждали видеть родину нищей и растоптанной.
<…>
Ошеломленный, он медленно подходил к необыкновенному зданию. Теперь было понятно, почему его назвали «алмазом». «И это чудо, словно выросшее из солнца и воздуха, — библиотека? Обычная библиотека для всего народа? Не может быть…» Но сновавшие вокруг с самым непосредственным видом люди убеждали его в том, что этот архитектурный шедевр — достояние всех и каждого. В библиотеку заходили свободно, и, похоже, никому в голову не приходило, что у кого-то могут возникнуть сомнения относительно доступности этого здания.
<…>
— Всё им эту «незалежность» подавай, — резюмировал Леонид. — От кого? Сами-то хоть понимают, чего хотят?
— Не знаю, — искренне ответил Виктор. — Я уже, если честно, ничего не знаю…
— А думаешь, они знают? — подал голос Саня. — Все их разговоры о «незалежности», о какой-то Белой Руси, существующей с древних времен, — полная белиберда, основанная на псевдофактах и стремлении выдать желаемое за действительное. Никакого такого государства — Белая Русь — не существовало в помине. Была территория Литвы, Польши или России, которую бесконечно перекраивали в войнах и междоусобицах. Народ белорусский — терпеливый, стойкий. Тому свидетельства — наши традиции, наш язык и наша вера. Но для панов мы всегда были быдлом, и на этих землях они столетиями чувствовали себя хозяевами и рабовладельцами. Вот сейчас восторгаются: ах, Ягайла, великий человек, ах, Радзивиллы-просветители. Смешно и противно. Пока жены этих просветителей от скуки развлекались школами да больницами, с холопов в это время на конюшнях сдирали кнутами шкуру и затравливали их до смерти собаками. А белорусами себя ни Радзивиллы, ни Ягайлы никогда не считали. Да еще почли бы за оскорбление, назови их так. Вот и вся вам Белая Русь. В двадцатые годы прошлого века только зародившуюся республику Белоруссию под лозунгом «незалежности» стремились продать Польше всякие Алексюки, Прушинские, Ластовские, Кушели. И продали бы, да спасибо, Красная Армия отстояла. Во время войны Островские, Недосеки-Адамовичи, Рогули, Бучко-Надсоны хотели отдать нас Гитлеру в вечное рабство, будь они прокляты. При этом тоже ратовали за какую-то «незалежность», подымая красно-белые флаги. Отбились и от этих. После войны мы стали, по сути, придатком Москвы. Все эти партийные назначенцы отрабатывали свои посты, послушно исполняя любую волю Кремля… Если уж говорить по совести, то лишь последние десять лет мы и живем в истинно независимой стране. У нас впервые за всю историю своя армия, свои деньги, своя экономика, своя суверенная политика, внешняя и внутренняя, своя законодательная система и свой золотовалютный резерв — разве это не признаки независимости? По-моему, все яснее ясного.
<…>
Самые массовые культурные события Европы — гейпарады, которые взахлеб транслируются телеканалами, самые значимые произведения искусства — перформансы и инсталляция…
<…>
Посмотри на Литву и Латвию, там простой народ уже стонет. Хотели бы назад, да поздно. И поляки не от хорошей жизни бунтуют. Им эти евросоюзы еще боком вылезут.
<…>
Он ощутил прилив того энтузиазма, который начал было его покидать в последние дни. «А ведь все это в самом деле будет построено, — думал он, глядя на проекты зданий и комплексов. — И эти великолепные жилые районы, и эти спортивные сооружения, и эти гостиницы, и деловой центр, и Силиконовая долина, и студенческий городок, и новые линии метро, и много другого. И Минск скоро станет одним из прекраснейших городов Европы. А Беларусь — мощным и процветающим государством».
»

praŭdarasy

na pierachodzie niejki taksist prosta praz fortku svajoj mašyny, stojačy na svajim čyrvonym, uziaŭsia pavučać mianie, śto nieĺha, maŭliaŭ, pierajaždžać darohu.

nu pa adnym tym, što hetaja kamunikacyjnaja historyja miela miesca, možna zdahadacca, što chutkaść maja i tak byla davoli piešachodnaj, a ŭ hetkuju rań na tym skryžavańni i tak figuravali toĺki dva persanažy.

i takoje škadavańnie achapila mianie, što nie daŭmieŭsia j ja taksama, nu voś chacia b učora, papavučać tych šaścioch nieciarpliŭcaŭ, jakija abdavali mianie dyj vakoĺnych minakoŭ z noh da halavy vadoj z zatoplienaj dziaržynki, śpiašajučysia praskočyć, jak na apošni šaniec, na zialionuju strelku.

a tut jedzieš, nikomu nie zaminaješ, nikomu nie pahražaješ, nikoha nie ablivaješ, a niejki taŭstun biarecca piĺnavać tearetyčnyja paradki.

moža, jon i ŭ svajoj taksoŭcy jeździć zaŭždy pa ličyĺnikach, nia palić na lieśvičnaj pliacoŭcy j padbiraje haŭno za svajim sabakam?

pra hetkich jašče buracina ŭ kinie kazaŭ: pavučajcie liepš svajich pavučaniat.

narmaĺnyja dzietki — tyja zapomnili.

псуманізм

Ёсьць жывёлы дзікія, свойскія і хатнія.
Дык вось у вялікім горадзе могуць існаваць толькі хатнія, і толькі ў форме, якая не замінае жыць іншым людзям.

Таму сьмешна чытаць мурзаньні па валацужных сабаках барысаўскай журналісткі. Маўляў, сабак разьвялося дафіга, а гады-камунальнікі зь імі разьбіраюцца. А калі не гады-камунальнікі, то й самі барысаўчане.

Весной этого года наблюдается рекордный рост популяции бродячих собак, связанный, как предполагают сами жители, с очень теплой зимней погодой. К решению проблемы местная вертикаль подошла радикально и отринув всяческую гуманность: решением Борисовского райисполкома коммунальщикам вменено в обязанности по первой же телефонной жалобе горожан выезжать на место скопления собак и либо отстреливать их капсулами с ядом, либо ловить сетями, отвозить на территорию спецавтохозяйства и там забивать железными ломами.

Увы, оказалось, что борисовчане отнюдь не подтверждают легенду о необычайной доброте белорусов – ежедневно в автохозяйстве раздается не менее пяти-шести звонков с требованием убрать собак. И коммунальщики «убирают», причем делают это не только ранним утром, но и средь бела дня, нередко на глазах жителей и их детей. Страшное зрелище!

Папраўдзе, барысаўскія камунальнікі мяне радуюць. Вось каб так апэратыўна было ў Менску. А то злосная зграя два гады жыла насупраць Маскоўкага райвыканкаму.

Цяперака адна сабака з тае зграі атабарылася пад мастом на Нямізе, кідаецца пад колы, стварае аварыйную сытуацыю. Сёньня ледзь ухіліўшыся ад яе і тралейбуса паехаў давіць. Шкада не задавіў. Калі гэтая фігня ня скончыцца, што ж — лом дык лом.

Свая скура даражэй.

Гэта на закуску жаласьлівым журналісткам: В Москве скончался растерзанный бездомными собаками мужчина. Стая продолжает охоту на людей

Трыбядулі пад каток

Апошнімі днямі выраз «збылася мара ідыётаў» ў мяне шчыльна павязаны з ваколіцамі плошчы Зьмітрака Бядулі.

Паводле чутак, якімі гудзяць прыбядулінскія двары, за ваколіцы тыя ўзяліся грунтоўна. Ходнікі пойдуць пад экскаватары, дрэвы пойдуць пад пілы, а ўсё каб машынам была яшчэ адна паласа для стаяньня ў заторах.

Гэта яшчэ ня алес. Берасьцянская вулка дажывае апошнія дні спакою й цішыні, хутка на ёй разрыюць газон і ўвальюць транспартныя патокі на вуліцу Чапаева, а там далей да новага паркінґу, нібыта нават падземнага, падбядулінскага.

Вакол вузкіх вулак у ваколіцах вайсковых могілак чуткі віруюць ну проста неверагодныя. Нібыта нейк машыны будуць плішчыць і туды. Старыя гожыя дамкі па Чырвоназорнай вуліцы пакуюць манаткі і рыхтуюцца да капітуляцыі перад мурашыным аўтавойскам ці яшчэ якім горадабудаўнічым сьвербам.

Бабкі нават ня сьмехам кажуць, што пешаходам нічога не застанецца, як хадзіць па дварах. Па іхніх ціхіх цэнтральных дварах. Кінуліся жыхары ў жэсы, а там ім рукамі разьвялі й сказалі, што ўсё ўжо папазацьвярджана, і трэба было раней чухацца.

Дык вось, пры чым тут мара. Некалькі гадоў таму Камсамолка пісала пра футурыстычны праект вырашэньня транспартных праблем на вуліцы Сурганава: каб пашырыць дарогу ажно па самыя гаўбцы, а пешаходаў пусьціць шпацыраваць па першых паверхах. Ну па Акадэмкнезе то бо. Нешта тады ня склейвалася ў нашых эміратах. Ну але цяпер во нібыта зоркі ды паўмесяцы склаліся ў спрыяльны гараскоп. Мара спраўдзілася.

На гэтым тле гісторыя з дадатковай паласой на скрыжаваньні Казлова з Скарынаўскім праспэктам ды загадкавым «выпрастоўваньнем» рэек выглядае проста бязьвіннай пстрычкай.

Першабытны чалавек і той у адзін дзень даўмеўся начапіць камень на палку. А нашыя «гаспадары» з радасьцю зацята варочаюць усё большыя і большыя валуны. Сіла ёсьць.

Што тут дадаць? Хіба што Избранные места из переписки с журналистами

інвэнтарныя рабяты

Пасьля нядзельнага закрытага велапрабегу па Менску, чародкі раварыстаў з звышгабарытнымі сьцягамі ды ў нездаровай бліскучай чырвона-зялёнай вопратцы на нясьпешлівых даросьліках блукалі па Менску шчэ ў панядзелак па абедзе.

На хуктасьці 13 км/г хлопчыкі й дзяўчынкі ў аднолькавых кепачках замест шлемаў зусім па КМ-аўску зладзілі затор ля Дому быту на Маскоўскай.

А другая неэрґанамічная чародка, чамусьці, паехала пад мост.

Вось цікава, даросьлікі таксама казённыя?..

бел-чырвона-белы кляп

Нашыя памяркоўныя жыхары, відаць, даўно ня браліся за вілы, а рукі сьвярбяць.

То інквізытарскі агеньчык блісьне ў прасьветленых вачах маладафрондаўцаў, то беларускамоўныя выкруцяць лямпачкі, павыцягваюць мяккія знакі й пачнуць гваздаць направа і налева нефарматных збачэнцаў па фармальных прыкметах.

А якое шчасьце, калі адкрываецца новы ўзровень з новым полем калатнечы!

Калі падкоўдраная тэматыка ўжо павытапталася, а моўная даразмаўлялася да болю ў языкавых касьцях, на радасьць інтэле-ткну-алам падкінулі новую дзялянку: літаратуразнаўчую.

Інтэлектуалы з гатоўнасьцю пахапаліся за рыдлёўкі, каб дакапацца да новых глыбіняў свайго цемрашальства.

Цэлая дыскусія, ад слова «кусь», узьвілася вакол пустапарожняй нататкі ў стылі «выйшаў певень з-за куста, відна, эта неспраста».

Западозраная нататкапісцам Аўтарка напісала крытычны артыкул пра кнігу Літаратара, якую мала хто чытаў, але ўсе перакананыя, што любы крытычны завіхрон у бок незакляймёных або да-канца-не-закляймёных шчырасьвядомым грамадзтвам раўназначны здрадзе радзіме. Ну аж горш як паэту‑змагару друкануцца ў часапісі «Табу»!

Нататцы ўжо 10 дзён, а жарсьці не сьціхаюць. Народ усур’ёз, злосна, з зпадплінтуснай лексыкай высакародна шпурляецца гаўнякамі. Аўтарка дачакалася параўнаньняў аж з Кучарам, ото ж як! Што ж такога нарабіла гэтая лэдзі ін рэд? Напісала, што кнігі такіх творцаў трэ паліць на цэнтральных плошчах? Што такім вершам прамая дарога на stihi.ru? Ды не. Расказала пра плюсы, зьвярнула ўвагу на мінусы, выразіла сваё аўтарскае стаўленьне, чытацкі погляд на прачытанае, карэктна і аргумэнтавана.

Дык з чаго скандал? Ах, сказала ня тое. Ну то бо раскрыла варажку. Ну то бо не пахваліла тых, каго прынята хваліць.

Трэба было сьпярша пазваніць аўтару, жонцы аўтара, сябрам аўтара і жонкі аўтара, спытацца ў іх, ці можна, ці так, а як правільна, а вось гэтак ці гэтак вось?

Вальтанутасьць сьвядомага гета вылазіць нейкімі звыродлівымі гнойнікамі. Людзі, якія нібыта знаходзяцца на супрацьлеглых пазыцыях да крывадушнасьці, нецярпімасьці, маны, кампанейшчыны, несвабоды, грубага калхазанства з гатоўнасьцю і нават большым імпэтам уздымаюць над сабой гэтыя самыя сьцягі, адно што крыху інакш размаляваныя. Замест каб вырашаць пытаньні сваёй кампэтэнтнасьці й прафэсійнасьці, сваёй канкурэнтаздольнасьці й проста чалавечай паўнацэннасьці.

Увесь нешанцунак Аўтаркі ў тым, што нават завочным абаронцам «абылганага» Літаратара не было і няма да ягонай творчасьці, насамрэч, ніякай справы, ня тое што цікавасьці, а яна першая, хто зацікавіўся ды ня так, як літкрытыкі‑пачаткоўцы, з слоўнічкам мілагучных эпітэтаў пад рукой, а нефармальна. А гэта ўжо замах і прэцэдэнт.

Ну й нарэшце можна ж, калі гэтак цікава, заўсёды скласьці сваё меркаваньне. Хоць нашым пісьменьнікам збольшага й абыякава, ці хто прачытае іх творы, бо хто не прачытаў — сам вінаваты, трошку ўзораў творчасьці сабжавага Літаратара ёсьць і ў сеціве. Можна паспрабаваць папаразгадваць вобразы кшталту «зіма, як азіят», «гады ляцяць на пляц», можна заняцца падлікамі, й цытаваньнямі, можна захапіцца й пабегчы ў кнігарню, але няма ў чым папракнуць Аўтарку.

Тым больш што яна, калі верыць Google’у, і так ужо стала адной з найярчэйшых старонак у творчым жыцьці Літаратара.

напякло

Пиво сварено из отборного солода и особых сортов хмеля, которые позволяют защищать пиво от ультрафиолетовых лучей.

дызайн, цвай, драй

«Вэлком» правёў рэбрэндзінг, які даказвае, што ўсё геніяльнае — простае аж да незразумеласьці, што да чаго і навошта. Трошку, праўда, ніякавата, што ўсё геніяльнае яшчэ і адно на адно падобнае, то квадратаяйкі на яйкаквадраты, то натакрылы на крылынаты, то аранжавыя квадрацікі на памаранчавыя прастакутнікі.

Перш чым вызначыцца, ці падобнга гэта на плягіят, трэба вырашыць, колькі літар трэба пераставіць у Купалы, каб выйшаў Колас.

śviežy viciebsk

даві тарашканаў!

У мяне адно пытаньне: калі на пл. Незаленіна паставяць урэшце да цюбяцеек шапіто? А там — вячэрняе шоў па накіраваньні прафсаюзаў да колікаў у жывоціках пра наклад «Выкіпэдыі», зьмест часопісу «Археа», расьцісканьне мікраскапічных тарашканаў гулівернымі Наркамаўцамі.

Пад занавес — акрабатычны трук зь пераводам Вікіпэдыі на Здановічаўку, спэцыяльным, відаць, Вірусам, распрацаваным у падземных Сутарэньнях Нацыянальнай Бібліятэкі.

Адстрэл тых, хто сьмяяўся зь мяккімі знакамі спэцыяльнымі лязэрамі проста на выхадзе.

Беларуская мова, адна ў розных правапісах і графіках, драбніцца слабакамі на кавалкі. Болей яны ня могуць пацягнуць. Тупасьць, лянота і абмежаванасьць узводзяцца ў ранг закону. За няўменьне выдаваць тупога, лайдака й дурня ўводзіцца кара. Клясычны правапіс становіцца забароненым сьцягам. Ладны кавалак моўнай спадчыны бярэцца й выкідаецца сьвіньням. Камісары, ясны пень, абламаюцца, а вось памяць пра іх застанецца.

Ну і нарэшце, хацелася б ведаць, колькі дадуць Здановічу за пісаньне лацінскімі «і» ў кірылічным тэксьце?

цікава, а ў расейцаў гэтыя прышпіленыя гяоргіеўскія стужачкі ў цемры сьвецяцца?

Калі б у рэдкіх ранішніх тулягаў на Чыгуначнай вуліцы сёньня спытацца, хто тут «чалавек і параход», яны б, бадай, доўга ня думалі: «Дык вось жа, паплыў, круць-зен-штэрн». А паўтарамесячную пешаходную норму я ўсю выхадзіў у Віцебску.
Хадзіць пешшу, дарэчы, дзіка неэфэктыўна.

Клясычны правапіс

Клясычны правапіс пасьля пераробкі «Свабоды» надзейна вылецеў з пашуковікаў.
Каб дабрацца да яго, трэба перастаўляць URLы ўручную, ну як у Берасьці колы цягнікам.
Каб не заблытацца ў пакручастым шляху да навукі, выкладаю міжґаляктычны транспартатар:

http://archive.svaboda.org/info/pravapis2005.pdf (615 Kb)
http://archive.svaboda.org/info/pravapis2005.doc (847 Kb)

Глядзіш, і свабодаўцы спасылкі падправяць =)

Miensk jak na fotkach šaścidziasiatych — pusty, soniečny i kumačovy

smaliavičy

У Смалявічы вырашыў ехаць аб’язнымі шляхамі. Балазе, на мапах усе яны былі пазначаныя аптымістычным асфальтавым колерам. Рэчаіснасьць аказалася нашмат цікавейшай.

Была і бэтонка, і непраходная рыхлая ды купчастая гравійка, і трушчаны на пясок асфальт, і пясок у чыстым выглядзе і вялікай колькасьці, вылазіць зь якога давялося пешшу.

Нарэшце праз тры гадзіны прыгодаў, блуканьняў па Калодзішчах, поўзаньня па гарах у Юхнаўцы, гойсаньня між высокіх платоў заюхнавіцкага дачнага гета былі Смалявічы.

Мястэчка сустрэла возерам, вузкімі дарогамі, неасфальтаванай Цэнтральнай вуліцай і шапікамі заміж крамаў. Radzima.org абяцала архітэктурны помнік у вёсцы Забалацьце, а мапа абяцала Забалацьце адразу за Смалявічамі. Але Забалацьця там не знайшлоася, а замест яго адразу пачалася Чарнікаўшчына, пазначаная на мапе далей. Гэтак я не знайшоў ні помніка, ні вёскі, затое зьняў з гары панараму Смалявічаў з чорным зрубам у цэнтры кадра.

Другі заезд у Смалявічы ўразіў індастрыялам, які сумна цягнуўся ўздоўж чыгункі ля пабітай дарогі. На адным плоце выявіўся ўзор афіцыйнага графіці зь няўцямным сюжэтам ды надпісам «Мытищи». Станцыя Смалявічы стаіць на заходнім канцы мястэчка, а цэнтар і спальныя раёны — на ўсходнім. Пешшу да вакзалу давядзецца дабірацца ці ня столькі сама, як пасьля ад Смалявічаў да Менску.

За пераездам між хат у адзіноце тырчыць пустая аўтастанцыя зь вялізнай клюмбай насупраць уваходу і пільнай касіркай. За чвэрць гадзіны фотасэсіі і размоў з касіркай на тэрыторыі быў заўважаны 1 чалавек. Жыцьцё бруіць, падумаў я, і паехаў шукаць людзей.

Хутка на гары Савецкай вуліцы адкрылася маім вачам урбаністыка Смалявічаў з усімі дзяржорганамі ў межах аднаго кварталу і беларускамоўным дзядзечкам, які кінуўся мне напярэймы і стаў пытацца, ці сам я змайстраваў гэную штуковіну, каб бутэлькі на раму чапляць. Калі я прызнаўся, што штуковіна куплёная, дзядзька з надзеяй спытаў, ці ж я хоць сам хаця дзірачкі пад яе прасьвідраваў. Калі ж і дзірачкі аказаліся нерукатворныя, дзедзечка згубіў цікавасьць, пазычыў здароўя і пайшоў далей.

Але Смалявічы сталіся адразу неяк раднейшымі. Лысагаловы дзяцюк аддаў «прывет спарцмэнам» і падняў кулак угору.

Міліцыянты парамі і па трое нават не касіліся на дзівака ў шлеме з фоцікам, нават на галоўнай плошчы зь Ленінам і гарадміністрацыяй. Сноўдалі дзеці і мамы з каляскамі, аж мітусілася ўваччу.

Смалявіцкі спальнік з шматпавярховікамі вылецеў з памяці адразу, як застаўся за сьпіной. Агромністая цагляная царква ледзь залезла ў кадар, а ў дзьвюх кварталах ад яе знайшлася, як супрацьлегласьць, царква ў драўляных хатах.

Ля адзінага пабачанага неправаслаўнага храму было багата будаўнічага сьмецьця, затое вісела гірлянда каляровых сьцяжкоў, як насупраць гарвыканкаму.

З паўночнай ускраіны — дамы ля ракі й разрэклямаваныя прадукты долевага будаўніцтва параўнальна недарагога жытла для параўнальна заможных менчукоў. У агітках шмат пісалася пра экалёгію ды краявіды, ну але могілкі таксама побач. Усе машыны, якія выяжджалі з двароў, сапраўды, адразу сунуліся на Менск.

Туды ж пакіраваў і я. Сфоткаў на разьвітаньне ўязны знак, і завязаў на заплечнік салатавую камізэльку, паглядзеў на шчыльны трафік і вузкія ўзбоччы, і тут — як падарунак лёсу, з-за горкі выпаўз трактар з задранымі ззаду прычындаламі для сельгаспрацаў. Я дачакаўся яго й прыстроіўся ззаду. Гэтак і ехаў 30 км/г па загружанай дарозе, і транспарт абганяў мяне па сустрэчнай.

На Кургане Славы зрабіў колькі апошніх грозных кадраў і паехаў далей з упэўненасьцю, што шырокая ўзбочына спакойна давязе мяне аж да самага Ўручча. Але аж да самага Ўручча ўвесь шалёны рух ішоў па адной паласе дарогі, а на другой увесь час нехта нешта калупаўся, і так давялося ехаць плячо ў плячо з фурамі ды аўтобусамі, губляючы ў шызым дыме рэшткі асалоды ад вандроўкі.

Такім чынам, альтэрнатыўны шлях да Смалявічаў заняў дзьве гадзіны часу, а дарога па асфальце міма Кургана Славы — паўтары гадзіны. Адлік ад Уручча.

кур’ёзныя ПДР

2.5. ровар, веламабіль (далей — ровар) — транспартны сродак, за выключэньнем інвалідных вазкоў, які прыводзіцца ў рух мускульнай сілай чалавека (людзей), якія знаходзяцца на (у) ім;

…

84. Забараняецца рух транспартных сродкаў па ўзбочынах, ходніках, роварных, пешаходных дарожках і дарожках для вершнікаў…

фоцік, каса і пустая смалявіцкая аўтастанцыя

Увесь альбом

На абсалютна пустой аўтастанцыі ў Смалявічах на выгляд ці то фотаапарата, ці то жывога чалавека выбегла жанчынка ў чырвоным і назойліва пасунулася ў кадар.
— Ці можна вас на хвілінку?
— Ну, калі ласка…
— А што вы тут робіце?
— Фатаграфую.
— А навошта?
— …?
— Ну, проста, разумееце, у нас тут каса…
— І?..
— Ну можа вы што такое, дык каб ведалі, што мы можам каго выклікаць…
— Па-вашаму, рабаўнікі ходзяць у роварным шлеме і з фотаапаратам?
— Не ну ведаеце, ходзіць чалавек па тэрыторыі…
— І што?
— А у нас каса. Разумееце?
— Не разумею. Ну але хачу вас заспакоіць. Аўтастанцыя — гэта ж такая смалявіцкая…
— Дастапрымечацельнасьць?
— Да, дастапрымечацельнасьць…
— Ну, глядзіце…

Цётачка, недаверліва азіраючыся, паклыпала назад да сваёй пакінутай немавед на каго касы.

Я паспрабаваў яшчэ пару хвіль спасьцігнуць глыбіні нашынскай маразматычнай падазронасьці, але плюнуў ды паехаў далей.